فوریهی سال 2016، وقتی فرهاد مشیری، بیلیونر ایرانی-بریتانیایی، سهام مشترک 30 درصدیاش در آرسنال با علیشیر عثمانُف را به طور کامل به عثمانُف فروخت و 49.9% از سهام اورتون را به قیمت ۲۰۰ میلیون پوند خریداری کرد، کمتر کسی تصورش را میکرد که هفت سال بعد و پس از صرف هزینهای نزدیک به ۵۰۰ میلیون پوند در باشگاه، او اورتون را در موقعیتی بدتر از شرایط هفت سال پیش و به قیمتی که طبق گزارشها، بسیار کمتر از هزینهای که او در اورتون کرده است، بفروشد.
بعد از ماهها مذاکره با گروه MSP Sports Capital، در نهایت مشیری نتوانست به توافقات لازم برای فروش بخشی از سهام باشگاه و واگذاری قدرت اجرایی به این گروه برسد و در نهایت به دریافت وامی ۱۰۰ میلیون پوندی برای ساخت استادیوم جدید بسنده کرد؛ استادیومی که از سال 2016 تا به امروز به کندی در حال ساخت است و به نظر میرسد علاوه بر هزینهی ۵۰۰ میلیون پوندی نقل شده از سوی باشگاه در سال گذشته، ۲۶۰ میلیون افزایش هزینه داشته باشد. ساخت استادیوم جدید اما تنها مشکل مالی باشگاه اورتون نیست. این باشگاه از سال 2019 تا تابستان 2023 خرج خالص منفی 4 میلیون پوندی داشته، که البته توسط قوانین فیرپلی مالی لیگ برتر انگلیس به آنها تحمیل شده است. هرچند که با وجود این خرج خالص و تزریق ۷۰ میلیون پوند توسط مشیری به باشگاه در فصل ۲۲-۲۰۲۱، باز هم اورتون باید در ماه آینده در مقابل کمیسیون مستقلی از خود در مقابل اتهام شکستن قوانین فیرپلی مالی لیگ برتر دفاع کند؛ چرا که اورتون در مارس 2023 برای پنجمین سال متوالی در حسابهای مالی خود زیانده بوده و در مجموع در پنج فصل گذشته ۴۳۰ میلیون پوند زیان داده است. این در حالی است که طبق قوانین فیرپلی مالی لیگ برتر باشگاهها در هر پنجرهی مالی ۳ ساله نهایتا مجاز به ثبت زیانی کمتر از ۱۰۵ میلیون پوند هستند.
از نقطهنظر من اما مشیری برای این مصیبتها، کسی را جز خودش برای ملامت کردن ندارد. در سال 2016 و بعد از به دست گرفتن کنترل اجرایی باشگاه اورتون، مشیری به هواداران قول داد که تیمی برای بردن خواهد ساخت. در نتیجه، یک بازی مانده به پایان فصل ۱۶-۲۰۱۵ و موقعی که اورتون در جایگاه دوازدهم لیگ قرار داشت، روبرتو مارتینز سرمربی وقت باشگاه را اخراج کرد. سپس رونالد کومان را به عنوان سرمربی و استیو والش – استعدادیاب لستر که امثال واردی، ماحرز و کانته را کشف و استعدادیابی کرده بود – را به عنوان مدیر فوتبال به اورتون آورد. والش در ابتدا با فروش جان استونز در تابستان 2016 و لوکاکو در تابستان 2017 عملکرد قابلقبولی در مثبت نگه داشتن تراز مالی اورتون داشت، اما اشتباهات او در انتخاب بازیکن و خرج کردن پولهای زیاد برای آنها باعث شد که آن دو فروش بزرگ عملا هیچ آوردهای برای باشگاه اورتون نداشته باشند. با این وجود، اورتون در سالهای بعد بدون هیچ فروش بزرگ و عمدهای همچنان به خرج کردن پول ادامه داد. بعد از نتیجه نگرفتن کومان و نجات یافتن از سقوط به کمک بیگ سم، در تابستان 2018 مشیری استیو والش را اخراج و به جای او مارسل برندز هلندی را از PSV به مرسیساید آورد و شغل مربیگری باشگاه را به مارکو سیلوا، سرمربی وقت واتفورد، داد تا این بار تیم جوانی بسازد که بتواند سالها برای اورتون افتخارآفرینی کند. همان طور که از خریدهای باشگاه در آن زمان مشخص است این موضوع از یک «شعار» فراتر نرفت.
سه سال و نیم بعد وقتی در دسامبر 2021 برندز تصمیم به خروج از اورتون گرفت، طرفداران اورتون از شادی سر از پا نمیشناختند، چرا که روزمهی کاری برندز در اورتون سیاه و غیرقابلدفاع بود. چند ماه بعد از آن اتفاق اما نظر طرفداران اورتون به طور کامل عوض شد. با درز خبرهای مختلف مشخص شد که مشیری نه تنها بعضا در تصمیمگیریها با برندز هیچ مشورتی نمیکرده -مثل خرید ایوبی از آرسنال که برندز تا لحظهی آخر هیچ اطلاعی نداشته و حتی در همان لحظات آخر هم سعی کرده مشیری را از این خرید منصرف کند-، بلکه در بعضی موارد کاملا بر خلاف مشورت و نظر مدیر فوتبال خود عمل کرده و بر اساس علایق شخصی خودش تصمیمگیری کرده است. برای مثال، بعد از آنکه آنچلوتی – چنان که برندز به مشیری اخطار داده بود – تصمیم به بازگشت به مادرید گرفت، برندز که سالها به گراهام پاتر علاقه داشت، سعی کرد تا مشیری را متقاعد کند که او را به گودیسون پارک بیاورد. مالک ایرانی-بریتانیایی اما تصمیم جنجالیای مبنی بر آوردن رافائل بنیتز، مربی پیشین رقیب همشهری، به اورتون گرفت؛ تصمیمی که طرفداران اورتون روی خوشی به آن نشان ندادند.
حالا اما به گزارش بلومبرگ، مشیری به توافقات نهایی برای فروش باشگاه به 777 Partners رسیده است؛ گروهی از میامی آمریکا که در چند سال گذشته بخشی از سهام باشگاههایی چون استاندارد لیژ بلژیک، هرتابرلین آلمان و سویا اسپانیا را خریداری کرده، که البته در تمامی این باشگاهها با خشم هواداران مواجه شدهاند. خشم طرفداران اما بیدلیل نیست؛ این گروه که به زودی باید از تستهای لیگ برتر برای تضمین ثبات مالی و سلامت تمامی مالکان عبور کند، گذشتهی چندان جذابی ندارد. حتی به گزارش تلگراف، شخصیتهای ارشد دولت بریتانیا نسبت به احتمال مالکیت این مجموعه بر اورتون حس خوبی ندارند. این شرکت با اتهامات کلاهبرداری، ارائهی وامهای غیرقانونی و ناتوانی در پرداخت صورت حسابهای چند صد هزار دلاری در آمریکا مواجه است. جاش واندر، از بنیانگذاران این مجموعه در سال 2015، نیز در سال 2003 با اتهامات مربوط به مواد مخدر روبهرو شده بود.
من معتقدم که رزومهی مشیری در اورتون در این سالها، کلاس درسی است برای آنکه ببینیم چگونه «نباید» یک باشگاه را اداره کرد. مشیری با هدفگذاریهای اشتباه، تصمیمات خودسرانه و مشورت نکردن با نیروی مختصصی که خودش به مجموعه آورده بود، اورتون را به جایگاه امروزش رساند. حالا او با فروش باشگاه به 777 Partners دارد لگد آخر را به این باشگاه بزرگ انگلیسی میزند. اورتون امروز بیشتر از هر زمان دیگری نیاز به تغییرات گستردهی سازمانی دارد و باید تا میتواند از عادات بد چند سال گذشته فاصله بگیرد، تا از منجلابی که خود را واردش کرده، بتواند بیرون بیاید. اگر این گروه آمریکایی بتواند از تستهای لیگ برتر عبور کند و مالک باشگاه اورتون بشود، فکر میکنم اول از همه باید سوالات جدی و جدیدی دربارهی کارآمدی این تست پرسیده شود. در ادامه اما با این مالکیت جدید برای من دور از ذهن است که اورتون بتواند تغییرات مورد نیاز را با کمترین درد و هزینه انجام بدهد و از سوی دیگر، درصورت عدم تغییر و یکسان ماندن شرایط، یا حتی بدتر شدن آن، تصور آیندهای روشن برای باشگاه اورتون تقریبا غیرممکن است.